Gebeurtenissen na het overlijden
-
Fysieke toestand van de dierbare
Hoe was de overleden dierbare eraan toe na het overlijden? Het lichaam kan ernstig zijn beschadigd, dat kan zorgen voor pijnlijke beelden en gedachten. Wanneer de dierbare nog geïdentificeerd moet worden, kan dat ook een traumatisch moment zijn. Een geschonden lichaam kan het afscheid moeilijker maken en gedachten aan het lijden van de overledene voor het sterven versterken. Als iemand later in het ziekenhuis stierf, dan zullen beelden van de momenten in het ziekenhuis aanwezig zijn, waarbij de zware afwisseling tussen hoop en vrees er was.
-
Media-aandacht
Een plotseling of gewelddadig overlijden trekt vaak aandacht van media. Die aandacht is soms fijn, omdat het erkenning geeft aan het overlijden en aan de pijn van nabestaanden. Anderzijds kan het verlies door media-aandacht “collectief bezit” worden, waar allerlei mensen iets van vinden. Soms komt media-aandacht onverwacht en activeert het beelden en gevoelens waar nabestaanden net wat afstand van hadden kunnen nemen.
-
Praktische, juridische en financiële gevolgen
Een plotseling of gewelddadig overlijden kan aanleiding geven tot een politieonderzoek. Er kunnen zaken gaan lopen rondom letselschade, o.a. uitkeringen van verzekeringsgelden. Ook kunnen er andere financiële gevolgen zijn, bijvoorbeeld met betrekking tot verzekeringen en eventuele schulden van de overledene. Dit kost allemaal tijd en energie van nabestaanden die dit juist zo hard nodig hebben om het verlies zelf te verwerken. Soms verlopen politieonderzoeken of juridische processen niet zoals nabestaanden dat willen of geven die aanleiding tot conflicten binnen de familie. In die gevallen wordt frustratie, pijn en boosheid versterkt.
-
Reacties uit de eigen sociale omgeving
Reacties uit de eigen sociale omgeving kunnen steunend, maar ook belastend zijn. Bijvoorbeeld wanneer tactloze opmerkingen worden gemaakt over schadevergoeding of wanneer de betekenis van het verlies wordt geminimaliseerd (“Er zijn mensen die hun kind hebben verloren. Jij bent gelukkig alleen je zus kwijt.”). Praktische hulp (iemand die kookt, iemand die helpt bij de administratie) is altijd helpend; het uitblijven ervan kan belastend en pijnlijk zijn.
-
Reacties van gezins- en familieleden
Het overlijden van één of meerdere familieleden heeft gevolgen voor de verhoudingen binnen een familie. Het verlies van een dierbare betekent voor elk familielid iets anders. Bovendien gaat ieder familielid op zijn/haar eigen manier om met het verlies. Dit leidt er soms toe dat bepaalde familieleden heel hecht met elkaar worden, of dat er juist onbegrip of irritatie tussen familieleden ontstaat omdat ze elkaar niet kunnen bereiken in hun verdriet. Als sommige familieleden meer naar elkaar toe trekken, kunnen anderen het gevoel hebben buitengesloten te worden.